О. Дашбалбар "Агсам тавимаар хорвоо"

xvv

Сэтгэлийн минь цог унтраагүй сэрүүн ахуй үедээ
Сэргэлэн болжмор шиг эмсэж, дур зоргоороо явлаа
Тэмцэлдэж явсан хүмүүсийн тэн хагас нь алга даа
Тэрсэлдэж үлдсэний гавьяа, ертөнцөд шунахаас хагацлаа
Уйтгар гунигтай хорвоод уруудаж доройтож явсан ч
Угийн хатуу тавилан минь өгсөж өөдөлж үзлээ
Дэлхийн бөмбөрцгийг өшиглөж агсам тавимаар санагдана
Дээр нь байгаа амьтдын нэг нь би өөрөө юм шүү дээ...
[Дэлгэрэнгүй...]

О. Дашбалбар "Галав эриний зөнч"

xvv

Долоон бурхан одод залхуутайяа гялалзах
Долдугаар сарын цатгалан өдрүүдэд би дургүй
Ороо салхи хүнгэнэн урхирч, орсон буур шиг тэнгэр хүрхрэх
Орог буурал өвлийн хоёрдугаар сард би дуртай
Орвонгоороо дүнгэнэх уулс одоохон нисэх нь гэмээр
Орчлон хорвоо доргиж тэнгэр дээрээс нурах нь гэмээр
Одод жингэнэн бууж, хорвоогоор нэг цацагдах нь гэмээр
Одоо л ертөнцөд галав юүлэх нь гэмээр
Хоёрдугаар сард л дуртай!
Түнэр харанхуй шөнийн хүйтэнд захаа босгож
Түнэр харанхуй нь шуурганд дарагдсан их талд
Малгайгаа бүчилсэн найрагч зүг чигээ алдаж
Манан, салхи, шуурга, шөнө уулстай нөхөрлөнө
Хөлдүү салхинд хормой нь дэ...
[Дэлгэрэнгүй...]

4 болон олон мөртүүд

xvv

Дугариг цагаан саран
Үүлэн цаанаас мишээж
Дуу аялан би арманчиглан алхаж байхад
Дүн өвлийн жавар хацар чимхэн аяглаж
Дүрсгүй бужигнах ширхэгүүд хамар дээр буугаад хайлнаа гэж ярзайтал инээх

   **  **   **

Хэрвээ надад хор байсан бол
Хүчээр чамд уулгаад өөрөө уух байсан юм
Хэн нэгэн Ромеог дуурайсандаа биш
Хэмжээгүй хайрандаа галзуурахдаа тэгэх юм...

   **  **   **

Зүрхэнд аялгуу алга
Зүгээр л дүүрэн байна
Романтик сайхан зүйл огт алга
Ороо нь орсон мэт дүүрэн л байна
Бичье гэсэн ч үгс алга
Бийр цаас нийлүүлсэн ч халил алга
Юм бүхэн л тэр л байна
Ерөөсөө л хэтэрсэн байна...

   **  **   **

Зүүд 1
Эргэлдэн бүжсэн нь зүүд байжээ
Инг...
[Дэлгэрэнгүй...]

Сайхны өмнө харц буруугүй

xvv

Хажуугаар өнгөрөх бүсгүйг би эргэж харлаа
Хайртай хүнээ мартсандаа тэгээгүй
Хан тэнгэрийн бүтээлийг сонжин нэг харсым
Харин өөрийн болгохыг хүсээгүй

Гунхсан сайхан бүсгүйг би эргэж хардаг
Гурав салаалсан гэзгийг нь хардаг
Гуйж очоод танилцъя гэж бодоогүй
Ганцхан хараад л баясаад өнгөрье гэсийм

Булбарайхан бүсгүйтэй зөрөөд би эргэж харлаа
Буцашгүй дурласан түүнийгээ мартаагүйээ
Бурхны бас нэгэн сайхан бүтээлийг
Бултхан хараад цаашаа явсан юм

Гоёл наадмыг үзээд би баяслаа
Гоонь гээд хайраа хайгаагүй юм тэндээс
Гоо охидын зураг шиг төрхийг ганц удаа
Гуутай бурхны жаазтай хөрөг шиг хараад л өнгөрсийм

Хараад өнгөр...
[Дэлгэрэнгүй...]

Бүсгүй чамд

xvv

Бүсгүй минь чи толинд харахдаа инээмсэглэж байгаарай
Бүдэрч унасан чулуугаа хараад ч инээж яваарай
Ертөнцийн юм бүхэн чиний л төлөө хөдөлж байдаг
Ерөөлгүй энэ чулуу ч гэсэн чамайг ухаажиг гэж зам хөндлөн хэвтэнэ.

Тэртээх зуунд дайчин эрс чиний төлөө бүлээн цусаа урсгаж
Тэмүүжин хаан чамайг амгалан байг гэж энэ улс гүрнээ байгуулж
Чиний үзэсгэлэн гуаг тунхаглаж олон зураачид бүтээлээ мөнхөлж
Чамайг уяраах гэж олон найрагчид шүлгээрээ уралддаг

Эрхэс нараа тойрон эргэх тэнхлэг нь чи билээ
Эрдэмтэн мэргэд чамайг жаргаах гэж сургаал номоо хайрладаг билээ
Энэ цэлмэг хөх тэнгэрт минь алгасалгүй
Нар сар хүртэ...
[Дэлгэрэнгүй...]

Өдөр бүр аз жаргалтай

xvv

Бас нэгэн нартай өдөр, маргааш
Баяр баясгалан аз жаргалтай нэг өдөр, бүхэлдээ
Жирийн л нэг утаатай өвлийн өдөр, маргааш
Чиний тухай бодон инээмсэглэнэ, өдөржин
Уулзаагүй ч гэлээ бодолдоо төсөөлөн жаргалтай
Урдаас инээмсэглэх дүр, харцанд чинь ууссан, азтай
Уяхан энхрийд дурлах хувь заяанд төрсөндөө
Улам их баярлана би, бурханд
Цэцэгсээс ч илүү үзэсгэлэнг хором ч мартамгүй
Цээжинд мөрөөдөл дүүрэн, чанга тэврээд хамт
Цэнхэр тэнгэрийн доор хөтлөлцөн алхана, үргэлж
Цэнэг авна өглөө бүр, чинийхээ уруулаас
Үргэлж гүнжийгээ инээлгэнэ, эгдүүтэй инээдээр нь
Үнэхээр хөөрхөнд нь улам дурлана, тэгээд
Хүсэл хайр бүхнээ...
[Дэлгэрэнгүй...]

Дурсамж

xvv

Толгой эргүүлсэн алгебр
Томъёонд ороогдсон физик
Давхар байшинтай геометр
Давс граммалсан хими
Хоолой сөөлгөсөн дуу хөгжим
Хөлс асгаруулсан биеийн тамир
Хөөж туусан сургуулийн цэвэрлэгч
Хайрлаж дурлалцсан гэнэн хосууд
Аашилж загнасан багш нар
Сэтгэл сэргээсэн завсарлагаа
Инээж эхэлсэн 1-р анги
Уйлж төгссөн 10-р анги
Энэ бүгд нийлээд 10-н жилийн дурсамж
Үерхэж дассан найз нөхөд
Үймүүлж дуусгасан хичээлийн цаг
Үйлээ үздэг ангийн багш
Хааяа зохиогддог ангийн ажил
Хагацаж салдаггүй найз нөхөд
Уйлж дуулдаг эцэг эх
Ухаарч өгдөггүй миний бие
Энэ бүхэн сурагчийн амьдрал
Эргэж буцахгүй зурвасxан үе...

(Эх сурвалж: месс...
[Дэлгэрэнгүй...]

Ай.... хүний хорвоо гэж...

xvv

Архи уувал архичин болчихдог
Авгай эргүүлбэл хүүхэмсэг гэчихдэг
Ажилгүй удвал гуйлгачин болгочихдог
Аядуухан байхаар ноомой гэчихдэг
Ай .... хvний хорвоо гэж !! ....

Сэмхэн дурлавал завхай л гэчихдэг
Сэвэлзэж гоёвол аальгүй болчихдог
Сэpгэтлээ инээвэл ангалзуур гэчихдэг
Ай....хүний хорвоо гэж!!....

Санаснаа хэлчихээр шалчигануур гэчихдэг
Саймширч найзлахаар үнэгүй болчихдог
Ай.... хүний хорвоо гэж... яаж амьдрах ёстой вэ?

(Зохиогч, эх сурвалж тодорхойгүй...)

...
[Дэлгэрэнгүй...]

xvv

Бичих шүлгийн мөр бүр модон санагдана
Би чамдаа зориулж илүү өөрийг бичмээр байна
Тааралдах тэрхэн мөчид нисэн одсон сүнс
Таашаал цэнгэлийн дээд гэмээр зүгээр л дүүрэн зүрх
Танил нэгэн бүсгүй чи миний гүнж...


[Дэлгэрэнгүй...]

...

xvv

Мөрөөдлийн гүнжээ төсөөлж зүүдэндээ би учирдаг байсан
Мөрөө давсан гэзгээ задгай тавьж, мөнгөн титэм өмссөн
Алаг нүд дулаахан харцтай, ааш ялдам гуалиг
Зүүдний дагинатай хамт зүлгэн дээгүүр зугаалж явсан
Төсөөллийн минь тэр гүнжээс 100 дахин илүү
Төрсөн бүсгүй хорвоо ертөнцөд байдаг гэж
Үнэхээр би ургуулж бодож явсангүй
Үүрийн зүүдэндээ харж байснаас минь илүү
Үзэсгэлэн төгөлдөр гэж байдгийг ч мэдсэнгүй
Үг яруу, ялдам зүүдний тэр дагинаас минь
Үлэмж дотно дулааныг 100 дахин илүү мэдрүүлж
Өөрийн минь зүрхийг уяраан ховсдох шидтэн
Өнгө алаг энэ хорвоод байх юм чинээ санаагүй
Өхөөрдөм инээд чинь тэр чинээгээ...
[Дэлгэрэнгүй...]